Ευκαιρία για όσους επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν άμεσα αποτελεί η αναγνώριση πλασματικών χρόνων, η οποία φέτος φτάνει έως τα 6 χρόνια.
Τα πλασματικά χρόνια μπορούν να τα «αξιοποιήσουν» όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1-1-2011 με τις δυσμενέστερες προϋποθέσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου (δηλαδή τους «πιάνουν» οι αυξήσεις των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και των απαιτούμενων χρόνων ασφάλισης). Για όσα χρόνια καταβάλλεται αντίτιμο υπάρχει κέρδος στο ποσό της σύνταξης (η οποία προσαυξάνεται), ενώ η αναγνώριση χωρίς εξαγορά συμπληρώνει μόνο τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης.
Αντιθέτως, δεν μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν, είτε για να γλυτώσουν χρόνια εργασίας είτε για να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα σε μικρότερη ηλικία:
Για όσα χρόνια καταβάλλεται αντίτιμο υπάρχει κέρδος στο ποσό της σύνταξης (η οποία προσαυξάνεται), ενώ η αναγνώριση χωρίς εξαγορά συμπληρώνει μόνο τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης.
• Όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι και 31/12/2010 (ασφαλισμένοι του Δημοσίου και των ειδικών Ταμείων με 25 χρόνια, επιστήμονες – ελεύθεροι επαγγελματίες με 35 έτη, ακόμη κι αν δεν είχαν συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας τους, μητέρες με ανήλικα και 5.500 ημέρες ασφάλισης ή όσες ορίζουν τα καταστατικά των επιμέρους Ταμείων).
• Όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1/1/2011 και εφεξής με βάση διατάξεις που δεν τροποποιήθηκαν και εξακολουθούν να ισχύουν από το 1992 (35ετία χωρίς όριο ηλικίας).
• Όσοι έχουν θεμελιωμένα δικαιώματα μπορούν να αναγνωρίσουν, αν τους χρειάζονται, κάποιους περιορισμένους χρόνους (στρατό, πλασματικό χρόνο οι γυναίκες για τη γέννηση παιδιού, εφόσον δεν συνταξιοδοτούνται ως μητέρες ανηλίκων, επιδοτούμενη ανεργία και ασθένεια) υποβάλλοντας αίτηση μέχρι τις 31/12/2013. Οι ασφαλισμένοι και οι ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας θα ακολουθούν τις κατά περίπτωση απαιτούμενες χρονικές και ηλικιακές προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι και 31/12/2010 για τη συνταξιοδότησή τους. Με τις υπάρχουσες ρυθμίσεις ο ασφαλισμένος μπορεί να αναγνωρίσει επιπλέον:
1. το χρόνο επιδοτούμενης ανεργίας μέχρι 300 ημέρες (1 έτος) ανεξάρτητα από την περίοδο που πραγματοποιήθηκε η επιδότηση ανεργίας.
2. το χρόνο επιδοτούμενης ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες (1 έτος) ανεξάρτητα από την περίοδο που έλαβε χώρα η ασθένεια.
3. το χρόνο σπουδών σε μέσες, ανώτερες και ανώτατες σχολές.
4. το χρόνο ανεργίας για τον οποίο δεν έχει επιδοτηθεί ο εργαζόμενος ή παρουσιάζεται γενικώς κενό ασφάλισης, μετά όμως την υπαγωγή στην ασφάλιση οποιουδήποτε Ταμείου.
5. το χρόνο απουσίας από την εργασία για τις μητέρες λόγω κύησης και λοχείας και μέχρι 119 ημέρες.
6. το χρόνο απεργίας για τον οποίο υπάρχει κενό ασφάλισης.
7. τον πλασματικό χρόνο για τα παιδιά ανεξάρτητα από την ημερομηνία γέννησής τους, ο οποίος ανέρχεται σε 1 χρόνο για ένα παιδί, 3 χρόνια για 2 παιδιά και 5 χρόνια για 3 παιδιά.
8. το χρόνο άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας και μέχρι 8 χρόνια πριν από την εγγραφή του επαγγελματία στον ΟΑΕΕ, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί εισφορές.
Ερωταπαντήσεις
1. Ποιοι έχουν δικαίωμα να αναγνωρίσουν τους νέους «πλασματικούς» χρόνους;
Οι νέοι «πλασματικοί» χρόνοι αναγνωρίζονται μόνο από εκείνους που θεμελιώνουν συνταξοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2011 και μετά. Αντίθετα, όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 αναγνωρίζουν τους χρόνους που ίσχυαν με τους προηγούμενους νόμους (π.χ. στρατιωτική θητεία, χρόνος ανατροφής παιδιών κ.τ.λ.).
2. Πόσα χρόνια μπορεί να αναγνωρίσει ο εργαζόμενος από τους νέους χρόνους που προβλέπονται;
Ένας εργαζόμενος που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2011 μπορεί να αναγνωρίσει μέχρι 4 χρόνια. Όποιος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2012 μπορεί να αναγνωρίσει μέχρι 5 χρόνια, το 2013 μέχρι 6 χρόνια και από το 2014 και μετά μέχρι 7 χρόνια.
3. Τα «πλασματικά» χρόνια αναγνωρίζονται μόνο σε Ταμεία κύριας ή και στα επικουρικά;
Τα «πλασματικά» χρόνια αναγνωρίζονται και στα επικουρικά ταμεία κύριας ασφάλισης. Οι εισφορές βέβαια για την αναγνώριση χρόνου στα επικουρικά ταμεία είναι πολύ μικρότερες (στις περισσότερες περιπτώσεις 6% επί των συντάξιμων αποδοχών).
4. Για ποιους χρόνους που αναγνωρίζονται δεν καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές;
Χωρίς την καταβολή εισφορών αναγνωρίζεται ο χρόνος της επιδοτούμενης ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες, ο χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, ο χρόνος κύησης και λοχείας για τις μητέρες και μέχρι 119 μέρες και ο χρόνος συνταξιοδότησης με αναπηρική σύνταξη. Αντίθετα, για όλους τους άλλους χρόνους που αναγνωρίζονται καταβάλλονται εισφορές.
5. Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω το χρόνο στρατιωτικής θητείας;
Σε όλα τα Ταμεία ο χρόνος στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζεται με την καταβολή εισφοράς που αντιστοιχεί στο άθροισμα των εισφορών που καταβάλλει ο ασφαλισμένος στον κλάδο σύνταξης.
6. Σε ποιες περιπτώσεις έχω έκπτωση για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας;
Έκπτωση 30% παρέχεται σε όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2011 μέχρι 31.12.2014. Έκπτωση 50% παρέχεται σε όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2015 και μετά.
7. Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω τα χρόνια σπουδών;
Ο χρόνος σπουδών σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές, ο χρόνος μαθητείας και ο χρόνος φοίτησης σε μέσες επαγγελματικές σχολές αναγνωρίζονται με την καταβολή εισφορών που αντιστοιχεί στο 20% του 25πλάσιου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται.
8. Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω το χρόνο ανατροφής των παιδιών;
Ο χρόνος ανατροφής των παιδιών αναγνωρίζεται με την καταβολή εισφορών που αντιστοιχεί στο 20% του 25πλάσιου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται.
9. Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω εκπαιδευτική άδεια ή χρόνο απεργίας;
Για τους χρόνους εκπαιδευτικής άδειας ή απεργίας ο εργαζόμενος καταβάλλει για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει ποσό που αντιστοιχεί στο 20% του συντάξιμου μισθού που έχει κατά το μήνα υποβολής της αίτησης.
10. Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω το χρόνο ανεργίας;
Για το χρόνο επιδοτούμενης ανεργίας δεν καταβάλλονται εισφορές. Ο χρόνος αυτός αναγνωρίζεται χωρίς εξαγορά για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Για οποιονδήποτε άλλο χρόνο ανεργίας ή κενού ασφάλισης που υπάρχει μετά την πρώτη ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα, ο εργαζόμενος πληρώνει εισφορά για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει ίση με το 20% του 25πλάσιου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
11. Πώς μπορώ να πληρώσω το Ταμείο μου για την αναγνώριση των «πλασματικών» χρόνων;
Η πληρωμή στα Ταμεία γίνεται εφάπαξ εντός τριμήνου από την ειδοποίηση του Ταμείου, οπότε υπάρχει έκπτωση 15% στο ποσό. Παρέχεται όμως η δυνατότητα το συνολικό ποσό να εξοφληθεί σε τόσες μηνιαίες δόσεις όσοι είναι οι μήνες που αναγνωρίζονται. Στην περίπτωση που κάποιος εργαζόμενος συνταξιοδοτείται η δόση παρακρατείται από τη σύνταξη με ποσό ίσο με το 0 αυτής. Παρατήρηση: Στα επικουρικά ταμεία το ποσοστό εισφοράς για τις αναγνωρίσεις είναι κατά κανόνα 6%.
12. Μπορώ με την αναγνώριση των «πλασματικών» χρόνων να πάρω σύνταξη σε μικρότερη ηλικία;
Στην πραγματικότητα και σε πολλές περιπτώσεις με την αναγνώριση των πλασματικών χρόνων παρέχεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα νωρίτερα, οπότε αποφεύγει τη μεγάλη αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ή των επιπλέον ετών εργασίας.
13. Σε ποιες περιπτώσεις τα πλασματικά χρόνια συνυπολογίζονται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και σε ποιες για την προσαύξηση της σύνταξης;
Σε όλες τις περιπτώσεις τα χρόνια που αναγνωρίζονται συνυπολογίζονται για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Ειδικά όμως για προσαύξηση της σύνταξης συνυπολογίζονται τα χρόνια για τα οποία προβλέπεται η πληρωμή εισφοράς (αναγνώριση με εξαγορά).
14. Πότε συμφέρει να αναγνωριστούν οι «πλασματικοί» χρόνοι;
Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 η αναγνώριση γίνεται οποτεδήποτε από τον ενδιαφερόμενο, πάντοτε βέβαια με αίτηση που υποβάλλεται στο Ταμείο του.
15. Τα λεγόμενα « πλασματικά» χρόνια συνυπολογίζονται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και για προσαύξηση της σύνταξης;
Όλα τα χρόνια που αναγνωρίζονται, είτε με εξαγορά είτε χωρίς εξαγορά, συνυπολογίζονται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Για προσαύξηση της σύνταξης συνυπολογίζονται κατά κανόνα οι χρόνοι ασφάλισης που αναγνωρίζονται με εξαγορά και όχι οι χρόνοι για τους οποίους δεν καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές.
16. Η αυτασφάλιση υπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος;
Η αυτασφάλιση ή η προαιρετική λεγόμενη ασφάλιση υπολογίζεται πλέον με το νέο νόμο σε όλες τις περιπτώσεις για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος αλλά και όπως είναι αυτονόητο, για την προσαύξηση της σύνταξης.
17. Ο πλασματικός χρόνος για τα παιδιά αναγνωρίζεται και από τον πατέρα ή μόνο από τη μητέρα;
Ο πλασματικός χρόνος που είναι μέχρι 5 χρόνια (1 για το πρώτο παιδί, 2 για το δεύτερο και 2 για το τρίτο) αναγνωρίζεται και από τον πατέρα, εφόσον υπάρξει δήλωση από τη μητέρα ότι δεν θα κάνει χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος.
Παραδείγματα:
1ο: Εργαζόμενη στον ιδιωτικό τομέα έχει συμπληρώσει μέχρι το 2010 στο ΙΚΑ 4.500 μέρες ασφάλισης και είναι μητέρα ανήλικου παιδιού που ενηλικιώνεται το 2015. Η μητέρα του παραδείγματός μας θα μπορούσε να συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας της για μειωμένη σύνταξη και το 65ο για πλήρη. Με την αναγνώριση το 2011 (μέχρι 4 έτη) συμπληρώνει τα 5.500 ένσημα το έτος αυτό και θεμελιώνει δικαίωμα με το όριο ηλικίας που ισχύει για το χρόνο αυτό, δηλαδή το 52ο έτος της ηλικίας για μειωμένη σύνταξη και το 57ο για πλήρη σύνταξη.
2ο: Εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα έχει συμπληρώσει μέχρι το τέλος του 2010 9.000 ημέρες ασφάλισης. Το 2010 επίσης συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας του. Με το καθεστώς που ίσχυε πριν από το νέο ασφαλιστικό νόμο, ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα μπορούσε να πάρει σύνταξη εφόσον θα συμπλήρωνε το 58ο έτος της ηλικίας του και 10.500 ημέρες. Με το νέο καθεστώς το 2011 μπορεί να αναγνωρίσει «πλασματικά» χρόνια και να συμπληρώσει 10.500 ημέρες ασφάλισης οπότε διατηρεί το όριο ηλικίας των 58 ετών.
3ο: Είμαι ασφαλισμένος στο ΙΚΑ και συμπληρώνω μέχρι το τέλος του 2010 10.000 ημέρες ασφάλισης. Έχω υπηρετήσει 2 έτη στρατιωτική θητεία. Πότε θεμελιώνω συνταξιοδοτικό δικαίωμα και πότε μπορώ να αναγνωρίσω το χρόνο στρατιωτικής θητείας; Εάν πληρώσω το στρατό το 2011 θα έχω έκπτωση; Θεμελιώνετε συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2010, εφόσον αναγνωρίσετε 50 τουλάχιστον ημέρες από τη στρατιωτική σας θητεία. Για να πάρετε σύνταξη θα πρέπει να συμπληρώσετε το 58ο έτος της ηλικίας σας. Η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας μπορεί να γίνει και σήμερα αλλά και μέχρι τις 31.12.2013. Δεν θα έχετε έκπτωση για την αναγνώριση του στρατού γιατί ανήκετε στην κατηγορία εκείνων που θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010.
4ο: Ασφαλισμένος που επιθυμεί να κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις του έτους 2011 και έχει δικαίωμα να αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους που αντιστοιχούν σε 48 μήνες, έχει αναγνωρίσει τους 12 μήνες που μεσολάβησαν από την απόλυσή του από την τ. ΕΑΣ μέχρι την επαναπρόσληψή του στον ΟΑΣΑ, βάσει των διατάξεων του αρθ 3 παρ. 2 του ν. 2366/1995.
Προκειμένου να μην υπερβεί το ανώτατο όριο των 48 μηνών, έχει δικαίωμα να αναγνωρίσει επιπλέον πλασματικό χρόνο ασφάλισης των άρθ. 39 & 40 του ν. 3996/2011, που αντιστοιχεί μόνο σε 36 μήνες.
5ο: Ασφαλισμένος που επιθυμεί να κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις του έτους 2012 και έχει δικαίωμα να αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους που αντιστοιχούν σε 60 μήνες, έχει αναγνωρίσει τους 34 μήνες που βρισκόταν εκτός υπηρεσίας ως απολυμένος από ΝΠΔΔ βάσει των διατάξεων του αρθ. 25 παρ. 7 του ν. 2190/1994. Προκειμένου να μην υπερβεί το ανώτατο όριο των 60 μηνών, έχει δικαίωμα να αναγνωρίσει επιπλέον πλασματικό χρόνο ασφάλισης των άρθρων 39 & 40 του ν. 3996/2011, που αντιστοιχεί μόνο σε 26 μήνες.
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. ΣΥΓΤΕ
.