Διπλό είναι το όφελος από την εξαγορά του στρατού, καθώς τα χρόνια μετράνε τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση της σύνταξής τους. Ωστόσο το τίμημα είναι υψηλό και σε γενικές γραμμές κυμαίνεται από 166 μέχρι 475 περίπου ευρώ για κάθε μήνα εξαγοράς (με την πλειοψηφία να καταβάλλει περίπου 200 με 220 ευρώ).
Όπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου για όσους ασφαλισμένους επιθυμούν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 αναδρομικά (και μόνο γι’ αυτούς) ο στρατός εξαγοράζεται με τα ισχύοντα ως τότε. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 58ο έτος και η αίτηση εξαγοράς να έχει υποβληθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013.
Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας εντάσσεται στο πλαίσιο των πλασματικών χρόνων του ν. 3863/2010 και 3996/2011. Επομένως το σύνολο των πλασματικών ετών που μπορούν να αναγνωριστούν δεν μπορεί να ξεπερνά τα 4 έτη για θεμελίωση το 2011 και τα 5 για θεμελίωση το 2012.
Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
- Όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) απαιτείται ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει 3.600 ημέρες ασφάλισης. Διαφορετικά η αναγνώριση χρησιμοποιείται μόνο για προσαύξηση της σύνταξης. Προσοχή σε αυτήν τη λεπτομέρεια καθώς είναι εύκολο να χαθεί η δυνατότητα χρήσης του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για συμπλήρωση προϋποθέσεων συνταξιοδότησης.
- Όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω αναπηρίας, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να κριθεί ανάπηρος από την υγειονομική επιτροπή που θα εξεταστεί σε ποσοστό 67% (ιατρική αναπηρία) και άνω και να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 900 ημέρες εργασίας.
- Όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω θανάτου του ασφαλισμένου, μπορεί να γίνει αίτηση τόσο από τον επιζώντα σύζυγο όσο και από τα παιδιά εφόσον δεν έχουν ξεπεράσει το 18 έτος της ηλικίας τους (24ο λόγω σπουδών). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως σε αντίθεση με τα υπόλοιπα πλασματικά που αναγνωρίζονται έως 25 ημέρες τον μήνα στην περίπτωση της θητείας αναγνωρίζονται 30 ημέρες για κάθε μήνα. Έτσι ενώ το σύνολο των πλασματικών που μπορεί να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος δεν μπορεί να ξεπερνά τα 4 έτη για το 2011, οι ημέρες ασφάλισης εάν σε αυτά τα τέσσερα έτη συμπεριλαμβάνεται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας μπορούν να είναι περισσότερες από 1.200.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που επιθυμεί να θεμελιώσει το 2011 συνταξιοδοτικό δικαίωμα την 31η Δεκεμβρίου 2011 έχει συμπληρώσει ως τότε 9.190 ημέρες και έχει 2 τέκνα και 2 έτη στρατιωτικής θητείας. Ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί να εξαγοράσει ως 4 πλασματικά έτη.
Αν χρησιμοποιήσει τον χρόνο της στρατιωτικής του θητείας θα μπορεί να ωφεληθεί από (24 μήνες * 30 ημέρες = ) 720 ημέρες και σε συνδυασμό με τις (24 μήνες * 25 ημέρες = ) 600 ημέρες από τα 2 έτη τέκνων θα συμπληρώσει 10.500 και θα θεμελιώσει το σχετικό συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΟΙΟΥΣ ΣΥΜΦΕΡΕΙ Η ΕΞΑΓΟΡΑ
Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
- Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας είναι πάντοτε συμφέρουσα επιλογή όταν με τον χρόνο αυτό θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Όταν δηλαδή ο χρόνος αυτός χρησιμοποιείται για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων, οι οποίες προβλέπονται για την καταβολή σύνταξης. Για πολλούς, οι διατάξεις αυτές που δίνουν τη δυνατότητα αναγνώρισης είναι ευεργετικές αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να πάρουν σύνταξη ή θα έπαιρναν τη σύνταξή τους με καθυστέρηση.
- Όταν ο χρόνος στρατιωτικής θητείας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης, ειδικά για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, χρειάζεται προσοχή, αφού η αναγνώριση αυτή σε πολλές περιπτώσεις είναι ασύμφορη. Ασύμφορη είναι η αναγνώριση, κατά κανόνα, για όσους παίρνουν συντάξεις με τα κατώτερα όρια και γενικότερα όσους έχουν χαμηλές αποδοχές και λίγα χρόνια ασφάλισης.
- Για εργαζόμενους που έχουν ασφάλιση διαδοχική σε δύο ή περισσότερα ταμεία παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής θητείας μόνο στο ένα από τα ταμεία αυτά. Μπορεί ο ίδιος ο εργαζόμενος να επιλέξει το ταμείο στο οποίο θα κάνει την αναγνώριση. Το ίδιο ισχύει και για τους επικουρικούς φορείς.
- Οι ασφαλισμένοι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα πλέον μπορούν να αντικαταστήσουν την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας με άλλες πιο συμφέρουσες επιλογές πλασματικών ετών είτε για να θεμελιώσουν σχετικά συνταξιοδοτικά δικαιώματα είτε για να συνταξιοδοτηθούν άμεσα. Το γεγονός ότι ο υπολογισμός των ποσών εξαγοράς γίνεται με το 20% επί των μεικτών αποδοχών καθιστά μη συμφέρουσα επιλογή τη στρατιωτική θητεία για όσους έχουν επιλογή και οι αποδοχές τους ξεπερνούν τα 1.100 ευρώ το μήνα. Για παράδειγμα, για έναν εργαζόμενο με αποδοχές 1.200 ευρώ μεικτά το απαιτούμενο ποσό φτάνει περίπου 170 ευρώ ανά μήνα (με τη μείωση του 30%) ενώ οι υπόλοιποι χρόνοι εξαγοράζονται με 168 ευρώ. Μόνο οι ασφαλισμένοι που θα θεμελιώσουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2015 μπορούν να δουν ιδιαίτερα θετικά το ενδεχόμενο εξαγοράς του στρατού καθώς πλέον η έκπτωση φτάνει το 50% κάνοντας πλέον ελκυστική αυτή την επιλογή.
ΑΠΟ 166 ευρώ το κόστος εξαγοράς
Η αναγνώριση του χρόνου της στρατιωτικής θητείας για τους μισθωτούς γίνεται πάντοτε με την καταβολή των σχετικών εισφορών (εξαγορά). Η εισφορά που καταβάλλεται για τον κάθε μήνα που αναγνωρίζεται ανέρχεται στο 20% των αποδοχών που είχε ο εργαζόμενος τον προηγούμενο μήνα από εκείνον που κατέθεσε την αίτηση με 30% έκπτωση επί του εν λόγω ποσού για όσους θεμελιώνουν από το 2011 και το 2014.
Σε κάθε περίπτωση οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται το ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εργαζόμενος για την αναγνώριση δεν μπορεί να είναι μικρότερες από το 25πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη. Επίσης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες από το ποσό της ανώτερης ασφαλιστικής κλάσης που ισχύει κάθε φορά στο ΙΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι με βάση όσα ισχύουν μέχρι σήμερα το ποσό που θα πρέπει να πληρώσει ένας εργαζόμενος θα είναι αναλόγως με τις αποδοχές του – από 166 περίπου ευρώ μέχρι 475 περίπου ευρώ για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει.
Η καταβολή του ποσού γίνεται εφάπαξ με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται.
Το αντίστοιχο ποσό που θα κληθεί ο ασφαλισμένος να καταβάλει για αναγνώριση εισφορών στον επικουρικό φορέα (ΕΤΕΑΜ) φτάνει το 6% των αποδοχών και υπολογίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον κύριο.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΤΟ 58ο ΕΤΟΣ ΓΙΑ ΔΕΚΟ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Οι ασφαλισμένοι στα Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη στρατιωτική θητεία για να θεμελιώσουν δικαίωμα με τα όρια ηλικίας που ίσχυαν μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2010 εάν υποβάλουν τη σχετική αίτηση πριν από το 2014.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως για τη χρήση της στρατιωτικής θητείας είναι απαραίτητη προϋπόθεση η προηγούμενη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Αυτό είναι σημαντικό για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων, καθώς παραμένει σε ισχύ η διάκριση σε εκείνους που έχουν προσληφθεί πριν από το 1983 και εκείνους που ασφαλίστηκαν αργότερα.
Για όσους μπήκαν στην αγορά εργασίας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 παραμένει σε ισχύ η διάταξη που επιτρέπει τη συνταξιοδότηση με 35 έτη χωρίς όριο ηλικίας.
Για τους παλαιούς «ασφαλισμένους» δεν ισχύει η έκπτωση του 30% για την εξαγορά του στρατού. Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι που μπήκαν στην αγορά εργασίας μετά το 1983 και θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 θα επωφεληθούν της έκπτωσης. Όμως για αυτούς δεν ισχύει η συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας.
.